سخنی با نیکوکاران عرصه سلامت
بسمه تعالی
اصفهان شهر زیبای خدا، اصفهان شهر خیریه های خدوم و خدمتگزار، اصفهان مهد تمدن علوی و نبوی که این آثار و برکات ایثار و خدمت همه برگرفته از تعالیم گهربار و نورانی اهل البیت علیهم صلوات الله می باشد.
پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله: هرکس برای بر آوردن نیاز بیماری تلاش کند، چه آن حاجت برطرف شود و چه برطرف نگردد، او از گناهانش پاک می شود مانند روزی که از مادر متولد گردیده است. (1)
روی سخن با نیک اندیشی است که فریاد رس، دردمندان است، با پاسخ به هر درخواست مؤمن، پاداش فراوان می گیرد، ده حسنه دریافت می کند، ده درجه ارتقاء پیدا می کند و ثواب آزاد کردن ده بنده را می یابد، ده عامل دوری از نعمت را از خود جدا می سازد و امکان شفاعت ده نفر را به او ارزانی می دارد(2) هفتاد و دو نگرانی از نگرانی های آخرت و هفتاد و دو نگرانی از نگرانیهای دنیا را از خود دفع می نماید(3) اندوه اندوهگین را که می زاید خود را از گرفتاری گناهان بزرگ می رهاند(4) و در برابر هر رفع حاجت از مؤمن، حوائج بسیارش را رفع شده می یابد که کمترین آن بهشت است(5) شادی و خشنودی خدا و رسول را موجب می شود (6) و به این وسیله به بهترین اعمال مشغول است (7) با یکی از کارهای خیرش، پاداش یک عمر عبادت را دریافت می کند(8).
سخن با نیکوکاری است که وجودش باعث فایده است و به این وسیله بالاترین پاداش عالم یعنی دوستی خداوند متعال را دریافت می کند(9) که فایده ی وجودی او ثمره اش فقط برای دنیای مردم نیست، نیکوکار به تمامی می کوشد کاری نیک انجام دهد. ازصحت بدن و وسعت مال بندگان خدا، ایجاد موقعیت بندگی بهتر را برای خود و دیگران می طلبد و چنین است که مورد توجه امام صادق علیه السلام قرار می گیرد و صد هزار حاجت خود را روا شده می یابد(10) با ایجاد خیر از جایگاه های بدی و شر رها می شود(11).
سخن با عزیزانی است که برگزیده ی خداوند هستند آنها برای رفع حوائج فقرای شیعه انتخاب شده اند، بهشت را جایگاه خود ساخته اند، در مقابل آنها چه می توان گفت به جز عرض حاجت، که با لبیک به فرمان امام صادق علیه السلام از این دسته بندگان برگزیده ی خدا باشیم(12)
این همه اجر و پاداش برای تجارتی پر سود با خدای متعال، جای درنگ باقی نمی گذارد، نیازمندان بر نیکوکار منت دارند که فرصت این بندگی را به او می بخشند، این مشتری عزیز است چرا که موجب معامله ی با خداست.
قبل از آنکه نیازمند، محتاج خدمت خیّر باشد، خیّر نیازمند خدمت به آنهاست، آنچه او از ثمره ی تلاش نیکوکار بدست می آورد در مقابل دریافت نیکوکار بسیار بسیار ناچیز است.
آگاهی از نیاز دیگران فرصتی ارزشمند برای بازرگان باهوش است که سرمایه گذاری با سود فراوان و مطمئن را از دست نمی دهد، باید تلاش کرد از این فرصت حداکثر بهره را برد تا در توقفگاه رستاخیز مطمئن بایستیم و جز رضای خدا را منتظر نباشیم.
هر کاری روش های خود را می طلبد، دقت می خواهد، برای معاملات پرسود، امکان ضرربیشتر قابل تصور است و در این معامله ی پر منفعت، باید راه های خطر را شناخت و از آنها اجتناب کرد، چرا که رقیب اصلی این معامله شیطان، یعنی دشمن قسم خورده ی بنی آدم است.
نیت صحیح و اخلاص از مشکل ترین مراحل این راه است، شخص نیکوکار به دلیل نوع خدمتش مورد توجه نیازمندان و جامعه است، لذا امکان لغزش از مسیر بندگی، برای او بسیار متصور است.
توجه به تذکرات مربیان بشر و نمونه های عالی نیکوکاری و موفق در بندگی، توجه به مطالب بازرگانان پیروز این میدان است، پس باشد با تمام وجود به آنها توجه کرد:
الف. پرهیز از ریاء:
کار برای خشنودی غیر خدا باعث می گردد تا تصور شود که غیر خدا هم چیزی دارد، در حالی که مردم فقیران درگاه خدا هستند، اگر پاداش را بر عهده ی نیازمندان بگذارند، معلوم است که چیزی جز پشیمانی دریافت نخواهیم کرد (13).
ب. پرهیز از ریاست طلبی:
افتادن در این وادی خطرناک که دین مسلمان را تخریب می کند(14) و در آخرت پاداشی نخواهد داشت(15) این لغزش برای افرادی که در جامعه طرح می شوند بسیار ممکن است، لذا مراقب ویژه را می طلبد و باید از لبه های این پرتگاه کاملاً پرهیز شود. هرجا زمینه بروز آن فراهم می گردد، باید تلاش کرد از فاصله گرفت و فریب نفس و شیطان را نخورد که اینجا جای هلاکت است(16) و جای مورد لعن قرار گرفتن(17).
ج. کبر، خود بزرگ بینی:
به کارهای خود فریفته شدن و از دیگران بخاطر کارهایمان انتظار احترام داشتن- با ذره ای از کبر، کسی وارد بهشت نمی شود چه برسد به آنکه پاداش های ذکر شده در مقدمه را بیابد(18) و اگر بهترین ها هم باشیم(که خدا واقف به دلهاست) نباید به ورطه ی خودستائی برسیم و از خودمان و کارهایمان راضی شویم که در این صورت انجام ندادن کار خیر، بهتر از انجام دادن آن و ایجاد عُجب است(19 و 20)
انجام بعضی دقت ها باعث می شود تا هم از جریان های مخرب و خطرناک که اندکی از آنها بیان شد دور بمانیم و هم در تداوم کار موفقیت های بیشتری را کسب کنیم.
- فقط خدا را بزرگ دانستن و قطع امید از دیگران – که کار فقط به دست اوست- بزرگی خالق نزد انسان باعث می شود تا مخلوق کوچک به نظر آید(21). آنچه در دست مردم است قابل امید بستن نیست، چه دوستی هایشان، چه اموالشان، چه احترامشان و ... اگر این قطع امید، بطور کامل صورت پذیرد، خداوند همه ی کارها را اصلاح می کند و رمز موفقیت در مقابل وسوسه های این نفس است که تعریف و نکوهش مردم برای ما یکسان باشد(22).
- برای مقابله با ریاست طلبی و خود بزرگ بینی توجه داشته باشیم که آنچه از غنی خواسته اند، تواضع در مقابل فقرا است، آنچه با تواضع مغایرت دارد باید ترک شود(23) و خدا نکند که فقیری بخاطر فقرش کوچک شمرده شود و تحقیر گردد و این مهم در چگونگی کمک رسانی در خیریه ها باید مورد توجه قرار گیرد، اگر مؤمنی بخاطر فقرش تحقیر شود باید علیرغم تلاش برای کمک رسانی، منتظر رسوائی قیامت بود(24).
- برای آنکه کمتر درگیر نفس و شیطان شویم و سالم از مهلکه عبور کنیم، لازم است حتی الامکان تلاش نمائیم تا کارهای خیر پوشانده شده و بدون اینکه افراد شناخته گردند، محروم کمک لازم را دریافت نماید و به این وسیله از برترین مردم نزد خدا محسوب شویم و نزدیک ترین بندگان به خدا باشیم(25). تلاش برای تقرب به خداوند می طلبد تا کاملاً از مواضع شهرت دوری گزینیم، آنها که خداوند پلیدی را از ایشان دور کرده، مخفیانه و بی سر و صدا کمک می رسانند تا جائی که بعد از شهادت، این روش برای مردم آشکار می شد. از گنج های بهشت، مخفی کردن عمل است(26) و با پوشاندن عمل، اجرش هفتاد برابر می شود(27) و از اعظم عبادت ها محسوب می گردد (28).
- در نظر داشته باشیم که باید برخورد با محرومان از دو اصل پیروی نماید یکی رفاقت با آنها که اگر به این مهم توجه نشود از خیر محروم شده ایم(29) و دیگر کمک رسانی به همراه خیرخواه بودن، این اصل یعنی فقط به نیازهای مشخص او که خودش تشخیص داده عنایت نشده و نیازهای دیگر او که چه بسا مهمتر است، مورد توجه قرارگیرد و اگر چنین نباشد به خدا و رسول خیانت شده است. پناه بر خدا که حساسیت این ورطه چقدر شدید است!!!(30).
به چند نکته ی مهم در آخر اشاره می کنم:
الف. نباید منتظر شد تا محروم به سائل تبدیل گردد و درخواست کند که در اینصورت پاسخ ما، کاری ارزشمند نیست، آبرویش را داده و در مقابل، دریافت کمک کرده است. محروم یابی از وظایف مهم و البته مشکل است که نباید از آن غفلت گردد.
ب. باید سعی شود تا بدون عجله و با تدبیر لازم کارها به سرانجام مطلوب برسد که بررسی کامل قبل از وارد شدن در کار، پشیمانی جلوگیری می کند(31) و از تسریع در گفتار و انجام کار نهی شده است(32).
ج. سعی شود قبل از استحکام کار، از بیان و اعلامش خودداری شود که این خود باعث نابودی و فساد کار می گردد(33).
د. از کار خیر دست بر ندارید که از زشت ترین کارها، ترک یک عبادت بعد از عمل به آن است(34).
امید است با استمرار تلاش دست های گرم خیرخواه نیکوکاران، همه ی نیازمندان دریافت کمک های درمانی، از این احتیاج مستغنی شده، با آرامش به بندگی خدا بپردازند که بدن آنها وسیله عبادت آنهاست و حفظ آن در مهد تشیع یعنی اصفهان و شهری که دلسپردگان ولایت اهل البیت علیهم السلام شهروندان آن هستند از وظایف علاقمندان به فرهنگ گهربار اسلامی است.
اِن ذُكِرَ الخَیرُ كُنتُم اَوَّلَهُ، و اَصلَهُ وَ فَرعَهُ، وَ مَعدِنَهُ وَ مَأواهُ وَمُنتهاهُ
پی نوشت:
1. بحار الانوار جلد 78 صفحه 217 حدیث 9 به نقل از امالی صدوق
2. بحار الانوار جلد 72 صفحه 20 حدیث 18 به نقل از ثواب الاعمال
3. بحار الانوار جلد 72 صفحه 18 حدیث8 به نقل از امالی صدوق
4. بحار الانوار جلد 72 صفحه 21 حدیث 21 به نقل از نهج البلاغه
5. بحار الانوار جلد 71 صفحه 285 حدیث 6 به نقل از قرب الاسناد
6. بحار الانوار جلد 71 صفحه 281 حدیث 14 به نقل از کافی
7. بحار الانوار جلد 71 صفحه 295 حدیث 24 به نقل از کافی
8. بحار الانوار جلد 71 صفحه 302 حدیث 40 به نقل از امالی طوسی
9. بحار الانوار جلد 71 صفحه 339 حدیث 122 به نقل از کافی
10. بحار الانوار جلد 71 صفحه 322 حدیث0 9 به نقل از کافی
11. بحار الانوار جلد 71 صفحه 408 حدیث 5 به نقل از تفسیر علی بن ابراهیم
12. بحار الانوار جلد 71 صفحه 323 حدیث 91 به نقل از کافی
13. بحار الانوار جلد 69 صفحه 266 حدیث 1 به نقل از کافی
14. بحار الانوار جلد 70 صفحه 145 حدیث 1 به نقل از کافی
15. قرآن سوره قصص آیه 83
16. بحار الانوار جلد 70 صفحه 150حدیث2 و حدیث 3 به نقل از کافی
17. بحار الانوار جلد 70 صفحه 151 حدیث 5 به نقل از کافی
18. بحار الانوار جلد 70 صفحه 215 حدیث6 به نقل از کافی
19. بحار الانوار جلد 69 صفحه 306 حدیث1 به نقل از کافی
20. بحار الانوار جلد 69 صفحه 312 حدیث7 به نقل از کافی
21. بحار الانوار جلد 72 صفحه 109 حدیث13 به نقل از نهج البلاغه
22. بحار الانوار جلد 72 صفحه 110 حدیث16 به نقل از کافی و بحار الانوار جلد 70 صفحه 294 حدیث3 به نقل از مصباح الشریعه
23. بحار الانوار جلد 72 صفحه 123 حدیث 21 به نقل از نهج البلاغه
24. بحار الانوار جلد 72 صفحه 142 حدیث4 به نقل از عیون اخبار الرضا علیه السلام
25. بحار الانوار جلد 72 صفحه 44 حدیث1 به نقل از نوادر الراوندی
26. بحار الانوار جلد 67 صفحه 251 حدیث3 به نقل از عیون اخبار الرضا علیه السلام
27. بحار الانوار جلد 67 صفحه 251حدیث2به نقل از ثواب الاعمال
28. بحار الانوار جلد 67 صفحه 251 حدیث1 به نقل از قرب الاسناد
29. بحار الانوار جلد 72 صفحه 60 حدیث26 به نقل از کافی
30. بحار الانوار جلد 72 صفحه 182 حدیث 24 به نقل از کافی
31. بحار الانوار جلد 68 صفحه 338 حدیث1 به نقل از امالی صدوق
32. بحار الانوار جلد 68 صفحه 339 حدیث5 به نقل از امالی طوسی
33. بحار الانوار جلد 72 صفحه 71 حدیث13 به نقل از تحف العقول
34. بحار الانوار جلد 67 صفحه 256 حدیث 13 به نقل از کافی